پروپیلن گلیکول
پروپیلن گلیکول (IUPAC: propane-1,2-diol) مایعی چسبناک، بیرنگ، تقریباً بیبو بوده که تا حدودی طعم شیرین دارد. فرمول شیمیایی این ماده CH3CH(OH)CH2OH است. این ماده حاوی دو گروه عاملی الکلی است که به عنوان دیول طبقهبندی میشود. این ماده با طیف وسیعی از حلالها از جمله آب، استون و نیز کلروفرم قابل اختلاط است. به طور کلی، گلیکولها تحریککننده نیستند و فراریت بسیار کمی دارند. در زیر ساختار مولکولی این ماده را مشاهده میکنید.
این ترکیب گاهی اوقات (آلفا) α- پروپیلن گلیکول نامیده میشود تا آن را از ایزومر پروپان-1،3-دیول، یعنی (بتا) β- پروپیلن گلیکول، متمایز کند. پروپیلن گلیکول کایرال بوده و ایزومر خالص آن دارای فعالیت نوری است. در فرآیندهای تجاری معمولاً از مخلوط راسمیک این ماده استفاده میشود. ایزومر S این ماده از مسیرهای زیستی تولید میگردد. روشهای تولید صنعتی این ماده در ادامه آورده شده است.
روشهای تولید پروپیلن گلیکول
در صنایع غذایی، پروپیلن گلیکول عمدتا از پروپیلن اکسید تولید میشود. طبق منابع علمی که در سال 2018 انجام شد، سالانه حدود 2.16 میلیون تن از این ماده تولید میشود. به طور کلی، سازندگان این ماده، پروپیلن گلیکول را یا از فرایندهای غیر کاتالیستی در دماهای بالا (دمای بالا در 200 درجه سانتیگراد (392 درجه فارنهایت) تا 220 درجه سانتیگراد (428 درجه فارنهایت) ) به دست میآورند و یا آن را طی فرایند کاتالیستی و در دمای پایینتر (دمای 150 درجه سانتیگراد (302 درجه فارنهایت) تا 180 درجه سانتیگراد ) تولید میکنند. در فرایندهای کاتالیستی از حضور رزین تبادل یون و مقدار کمی اسید سولفوریک استفاده میشود.
محصولات نهایی حاصل از این واکنش حاوی 20٪ پروپیلن گلیکول، 1.5٪ دی پروپیلن گلیکول، و مقادیر کمی از پلی پروپیلن گلیکولهای دیگر است. تصفیه بیشتر باعث تولید پروپیلن گلیکول با درجه خلوص 99.5٪ یا بیشتر میشود.
همچنین، پروپیلن گلیکول را میتوان از گلیسرول (یعنی محصول جانبی تولید بیودیزل) به دست آورد. این ماده اولیه معمولاً به دلیل بو و طعم قابل توجهی که دارد، در صنایع بسیاری مورد استفاده قرار میگیرد.
روشهای آزمایشگاهی
S-Propanediol از طریق روشهای تخمیر سنتز میشود. اسید لاکتیک و لاکتالدئید واسطههای رایج تولید این ماده هستند.
مسیر غیر بیولوژیکی در شکل زیر نشان داده شده است. این روش در مقیاس کوچک از D-mannitol استفاده میکند.
کاربردها و موارد مصرف پروپیلن گلیکول
در مقیاس بزرگ عمدتاً از این ماده برای تولید پلیمرها استفاده میشود. در اتحادیه اروپا پروپیلن شماره E1520 در صنایع غذایی استفاده میشود. در صنایع آرایشی و دارویی، از پروپیلن گلیکول شماره E490 استفاده میشود. پروپیلن گلیکول توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده و همچنین توسط FDA به عنوان افزودنی غیرمستقیم غذایی تایید شده است. پروپیلن گلیکول به عنوان وسیلهای برای داروهای موضعی، خوراکی و برخی از داروهای وریدی در ایالات متحده و اروپا مورد تایید و استفاده قرار میگیرد.
چهل و پنج درصد پروپیلن گلیکول تولید شده به عنوان ماده اولیه شیمیایی در تولید رزینهای پلیاستر غیراشباع استفاده میشود. در این راستا، پروپیلن گلیکول با مخلوطی از مالئیک انیدرید غیراشباع و اسید ایزوفتالیک واکنش داده و یک کوپلیمر ایجاد میکند. این پلیمر تا حدی غیراشباع بوده که تحت پیوندهای عرضی بیشتری قرار میگیرد تا پلاستیکهای ترموست تولید شود. پروپیلن گلیکول با اکسید پروپیلن واکنش میدهد و طی آن الیگومرها و پلیمرهایی تولید میکند که برای تولید پلی یورتانها استفاده میشوند. پروپیلن گلیکول مورد استفاده در رنگهای اکریلیک پایه آبی به منظور افزایش زمان خشک شدن استفاده میشود . دلیل این موضوع را میتوان چنین بیان داشت: پروپیلن گلیکول با اتصال به مولکولهای آب سرعت تبخیر مولکولهای آب را کاهش میدهد.
فواید پروپیلن گلیکول برای پوست
پروپیلن گلیکول خصوصیات زیادی دارد. در ادامه تعدادی از این موارد آورده شده است.
جذب آب: زایشنر میگوید در غلظتهای پایین، پروپیلن گلیکول مانند یک مرطوب کننده عمل میکند، به این صورت که جذب آب میشود و از طریق فرایند آب پوشی آن را به سطح لایههای بیرونی پوست میکشد. هنگامی که از این ماده در محصولات آرایشی استفاده شود، به پوست حالت رطوبت و تازگی میدهد.
تقویت کننده انتقال سایر مواد فعال: پروپیلن گلیکول به دلیل خاصیت اتصالی خود انتقال سایر مواد فعال به پوست را افزایش میدهد.
علائم قابل مشاهده پیری را برطرف میکند: خاصیت مرطوب کنندگی این ماده آن را به مادهای مفید برای پوستهای خشک یا پیر تبدیل میکند. هرمان (شیمیدان آلمانی و برنده جایزه نوبل) میگوید: «با افزایش سن، پوست ما مؤلفهای به نام فاکتور رطوبت طبیعی (NMF) را از دست میدهد و در نتیجه خشک میشود که این عامل بر چینوچروکها اثر گذاشته به طوری که به پوسته پوسته شدن و زبری پوست کمک میکند.
از هدر رفتن آب جلوگیری میکند: به گفته هرمان، پروپیلن گلیکول به عنوان نرم کننده، یک لایه محافظ روی پوست ایجاد میکند که از از دست رفتن آب جلوگیری و به صاف و نرم شدن پوست کمک میکند.
به کم رنگ شدن لکهها در طول زمان کمک میکند: پروپیلن گلیکول به دلیل خاصیت مرطوب کنندگی که دارد به کم رنگ شدن لکهها و آکنه کمک میکند.
عوارض جانبی پروپیلن گلیکول
از آنجایی که پروپیلن گلیکول از نفت مشتق میشود، بسیاری نگران سرطانزا بودن آن هستند و در صورت استفاده در محصولات مراقبت از پوست میتواند سمیباشد. اما به گفته زایشنر، استفاده از مقادیر مشخصی از این ماده در محصولات آرایشی و بهداشتی خاص سرطان زا نیست و به عبارتی مجاز است. هرمان میافزاید: بسیاری از محصولات و مواد شیمیایی بیخطر را میتوان از مواد سمی به دست آورد، اما آنچه برای ایمنی مهم است، ساختار شیمیایی نهایی است. او ادامه میدهد: مگر اینکه آلودگی یک مسئله باشد. مشتق شدن این ماده از نفت آن را خطرناک نمیکند لذا این ماده در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی موضعی یافت میشود.
اگر چه هیچ حقیقتی بر درستی این ادعاها وجود ندارد، و میتوان گفت پروپیلن گلیکول نیز کاملاً بیضرر نیست. هرمان اضافه میکند که افراد مبتلا به اگزما به احتمال زیاد نسبت به این ماده حساس هستند و برای این بیماران، او همیشه بررسی محصولات جدید در ناحیه کوچکی از پوست مچ دست قبل از استفاده در ناحیه گستردهتر را پیشنهاد میکند.
با این حال، به طور کلی، محصولات حاوی پروپیلن گلیکول برای اکثر افراد مناسب است. زایشنر میگوید: بر اساس سالها استفاده این ماده در محصولات آرایشی، پروپیلن گلیکول مادهای ایمن شناخته شده، مشروط بر اینکه شخص استفاده کننده به آن حساسیت نداشته باشد.
بیانیه بهداشت عمومی برای پروپیلن گلیکول
این بیانیه بهداشت عمومی فصل خلاصهای از نمایه سمشناسی پروپیلن گلیکول است. بر اساس این بیانیه، اثرات قرار گرفتن در معرض هر ماده خطرناکی به دوز، مدت زمان، نحوه در معرض قرار گرفتن، ویژگیها و عادات شخصی و وجود سایر مواد شیمیایی دیگر بستگی دارد. برای اطلاعات بیشتر، میتوان با مرکز اطلاعات ATSDR به شماره 1-800-232-4636 تماس گرفت.
نحوه استفاده از پروپیلن گلیکول
همانطور که هرمان توضیح میدهد، پروپیلن گلیکول در بسیاری از محصولات وجود دارد. در عوض، او استفاده از محصولات حاوی این ماده را طبق دستور متخصص پوست یا طبق دستور سازنده توصیه میکند. هرمان میگوید، حتی در صورت وجود مقادیر بسیار زیاد پروپیلن گلیکول، این ماده سمی نیست.
قیمت و خرید پروپیلن گلیکول
ما خوشحال خواهیم شد که برای تعیین مقدار مورد نیاز این ماده برای صنعت شما با شما همکاری کنیم. شما میتوانید جهت خرید مقادیر کم از یک قوطی استاندارد 25 لیتری پروپیلن گلیکول گرفته تا مقادیر بیشتر به عنوان مثال 1000 لیتر و حتی بیشتر، با فروشگاه اینترنتی جویا شیمی تماس حاصل فرمایید. فروشگاه اینترنتی جویاشیمی توانایی صادر کردن پروپیلن گلیکول به سرتاسر نقاط جهان را داراست.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.